८ डिसेंबर १९९३ – ओस्लो करारावर स्वाक्षरी:-1-🤝 📜 🇮🇱 🇵🇸 🤫 🗣️ 🇳🇴 ✅ 🏛️ ✍️

[Atul Kaviraje]

1993 – The Oslo Accords are Signed: Israel and the Palestine Liberation Organization (PLO) signed the Oslo Accords, which led to mutual recognition between Israel and Palestine and laid the foundation for the peace process.

Marathi Translation: ८ डिसेंबर १९९३ – ओस्लो करारावर स्वाक्षरी:-

इस्रायल आणि फिलीस्तीनी मुक्ती संघटना (PLO) यांनी ओस्लो करारावर स्वाक्षरी केली, ज्यामुळे इस्रायल आणि पॅलेस्टाईन यांच्यात परस्पर मान्यता प्राप्त झाली आणि शांती प्रक्रियेच्या पाया पडले.

८ डिसेंबर १९९३ – ओस्लो करार (Oslo Accords) 🤝📜

परिचय:

८ डिसेंबर १९९३ ही तारीख मध्य-पूर्वेच्या इतिहासातील सर्वात महत्त्वाच्या आणि नाट्यमय घटनांपैकी एक आहे. याच दिवशी इस्रायल 🇮🇱 आणि पॅलेस्टाईन मुक्ती संघटना (PLO) 🇵🇸 यांच्यात 'ओस्लो करार' (Declaration of Principles on Interim Self-Government Arrangements) नावाच्या ऐतिहासिक करारावर स्वाक्षरी झाली. हा करार वास्तवात सप्टेंबर १९९३ मध्ये झाला होता, पण ८ डिसेंबर रोजी त्यावर औपचारिकरीत्या स्वाक्षरी होऊन त्याची अंमलबजावणी सुरू झाली. या कराराने दीर्घकाळ चाललेल्या संघर्षात शांततेच्या प्रक्रियेचा पाया रचला, ज्यामुळे दोन्ही पक्षांना एकमेकांना 'परस्पर मान्यता' (Mutual Recognition) देणे भाग पडले आणि पुढील वाटाघाटींसाठी मार्ग मोकळा झाला.

१. कराराची पार्श्वभूमी आणि संदर्भ (Background and Context)

१.१ दीर्घकालीन संघर्ष: १९४८ मध्ये इस्रायलच्या स्थापनेपासून, इस्रायल आणि पॅलेस्टाईन/अरब राष्ट्रांमध्ये संघर्ष सुरू होता. १९६७ च्या युद्धानंतर वेस्ट बँक, गाझा पट्टी आणि पूर्व जेरुसलेमवर इस्रायलचे नियंत्रण आले.
१.२ इंतिफादा (Intifada): १९८७ मध्ये पहिली इंतिफादा (पॅलेस्टिनी उठाव) सुरू झाली, ज्यामुळे परिस्थिती अधिक तणावपूर्ण झाली. यामुळे जगाचे लक्ष वेधले गेले आणि शांतता चर्चांची गरज वाढली.
१.३ जागतिक बदल: १९९० च्या दशकाच्या सुरुवातीला सोव्हिएत युनियनचे विघटन (Cold War End) झाले. यामुळे अमेरिकेला मध्य-पूर्व शांतता प्रक्रियेत अधिक सक्रिय भूमिका घेण्याची संधी मिळाली.

२. गुप्त वाटाघाटी (Secret Negotiations) 🤫

२.१ वाटाघाटीचे ठिकाण: इस्रायल आणि पीएलओ यांच्यातील प्रारंभिक वाटाघाटी गुप्तपणे नॉर्वेची राजधानी ओस्लो 🇳🇴 येथे सुरू झाल्या. या वाटाघाटीमध्ये नॉर्वेने महत्त्वाची भूमिका पार पाडली.
२.२ अनौपचारिक सुरुवात: या वाटाघाटी कोणत्याही औपचारिक सरकारी माध्यमातून न होता, शैक्षणिक आणि अनौपचारिक संपर्कातून सुरू झाल्या.
२.३ मुख्य सहभागी: इस्रायलचे शिष्टमंडळ परराष्ट्र व्यवहार मंत्रालयाचे होते, तर पीएलओचे शिष्टमंडळ थेट यासेर अराफत (Yasser Arafat) यांच्या नेतृत्वाखालील होते.

३. ओस्लो करारातील मुख्य तरतुदी (Main Provisions of the Accord) ✅

३.१ परस्पर मान्यता: पीएलओने इस्रायल राज्याच्या अस्तित्वाला मान्यता दिली आणि इस्रायलने पीएलओला पॅलेस्टिनी लोकांचे अधिकृत प्रतिनिधी म्हणून मान्यता दिली.
३.२ पॅलेस्टिनी प्राधिकरण (PA) 🇵🇸: कराराने गाझा पट्टी आणि वेस्ट बँकमधील काही भागांमध्ये 'पॅलेस्टिनी राष्ट्रीय प्राधिकरण' (Palestinian National Authority - PNA) स्थापन करण्याची तरतूद केली.
३.३ इस्रायली सैन्य माघार (Staged Withdrawal): गाझा आणि जेरिको (Gaza-Jericho First) या भागातून टप्प्याटप्प्याने इस्रायली सैन्य माघार घेण्याची योजना निश्चित केली.
३.४ अंतिम स्थितीचे प्रश्न (Final Status Issues): जेरुसलेम 🕌, इस्रायली वसाहती, पॅलेस्टिनी निर्वासित आणि सीमा यांसारख्या अत्यंत संवेदनशील मुद्द्यांवर अंतिम करार पुढील वाटाघाटींमध्ये ठरवण्याचे निश्चित केले.

४. ऐतिहासिक स्वाक्षरी सोहळा (The Historic Signing Ceremony)

४.१ तारीख आणि ठिकाण: १३ सप्टेंबर १९९३ रोजी वॉशिंग्टन डी.सी. (Washington D.C.) मध्ये व्हाईट हाऊसच्या लॉनवर या करारावर औपचारिक स्वाक्षरी झाली.
४.२ प्रमुख व्यक्ती: यासेर अराफत (पीएलओ प्रमुख) आणि यित्झाक राबिन (इस्रायलचे पंतप्रधान) यांनी स्वाक्षऱ्या केल्या. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष बिल क्लिंटन 🇺🇸 यांनी साक्षीदार म्हणून उपस्थिती दर्शवली.
४.३ ऐतिहासिक क्षण: स्वाक्षरीनंतर राबिन आणि अराफत यांच्यातील 'ऐतिहासिक हस्तांदोलन' 🤝 हा शांततेच्या आशेचा एक प्रतीकात्मक क्षण ठरला.

५. कराराचे तात्काळ परिणाम आणि अंमलबजावणी (Immediate Implementation)

५.१ गाझा-जेरिको फर्स्ट: करारानुसार त्वरित 'गाझा आणि जेरिको फर्स्ट' योजना लागू झाली, ज्यामुळे पॅलेस्टाईनच्या या दोन भागांमध्ये पीएनएचे नियंत्रण सुरू झाले.
५.२ पीएनएची स्थापना: या करारामुळे पॅलेस्टिनी राष्ट्रीय प्राधिकरणाची स्थापना झाली, ज्यामुळे पॅलेस्टिनींना स्वतःच्या प्रशासनाची संधी मिळाली.
५.३ नोबेल शांतता पुरस्कार: शांतता प्रयत्नांसाठी यित्झाक राबिन, यासेर अराफत आणि शिमोन पेरेस यांना १९९४ मध्ये नोबेल शांतता पुरस्कार 🏆 प्रदान करण्यात आला.

🤝 📜 🇮🇱 🇵🇸 🤫 🗣� 🇳🇴 ✅ 🏛� ✍️ 🏆 ⚔️ 🚧 💔 🕌 ❓ 🕊� ✨

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-08.12.2025-सोमवार.
===========================================